Medyczne wskazania do dokarmiania niemowląt
Podziel się
Zgodnie z wytycznymi światowych i polskich ekspertów – optymalnym sposobem żywienia niemowląt jest karmienie wyłącznie piersią lub mlekiem kobiecym przez około pierwszych 6 miesięcy życia dziecka. Zaleca się kontynuowanie karmienia naturalnego w czasie wprowadzania posiłków uzupełniających tak długo, jak długo życzą sobie tego dziecko i matka.
Czasami istnieją sytuacje, w których matki muszą regularnie dokarmiać swoje dzieci, i to już od ich pierwszych chwil życia. Robią to stymulując dodatkowo laktację i podając własny pokarm w inny sposób.
Niekiedy jednak niezbędne jest podawanie noworodkowi, czy niemowlęciu substytutów mleka kobiecego lub preparatów przeznaczenia medycznego.
Dokarmianie preparatami przeznaczenia medycznego
W niektórych sytuacjach klinicznych konieczne jest dokarmianie niemowląt preparatami mlekozastępczymi lub przeznaczenia medycznego.
Karmienie pod specjalnym nadzorem
W niektórych przypadkach dziecko otrzymuje preparaty mlekozastępcze, jednakże karmienie piersią jest możliwe pod specjalistycznym nadzorem. Zalicza się tu takie choroby dzieci jak:
- Fenyloketoniuria – Wskazany preparat uzupełniający bez fenyloalaniny. Konieczna jest kontrola stężenia fenyloalaniny w surowicy krwi dziecka.
- Inne postacie galaktozemii – Wskazany jest preparat uzupełniający bezlaktozowy.
- Choroba syropu klonowego – Wskazany jest preparat uzupełniający bez leucyny, izoleucyny, waliny.
- Wrodzona nietolerancja laktozy – Wskazany jest preparat uzupełniający bezlaktozowy.
- Inne wrodzone choroby metaboliczne z nieprawidłową przemianą aminokwasów – Wskazany jest preparat uzupełniający, dobrany indywidualnie do potrzeb dziecka.
- Zaburzenia oksydacji kwasów tłuszczowych – Wskazany jest preparat uzupełniający niskotłuszczowy, ewentualnie z MCT, dobrany indywidualnie do potrzeb dziecka.
Wcześniactwo
Niekiedy dla dzieci urodzonych przed ukończeniem 32. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową mniejszą niż 1500 g mleko mamy może nie być wystarczające. W takich sytuacjach do pokarmu mamy dodaje się m.in. tzw. wzmacniacze lub dokarmia się dodatkowo preparatami.
Karmienie mieszane – inne sytuacje
Matki, które produkują zbyt małą ilość mleka, aby zaspokoić potrzeby dziecka, muszą karmić mieszanie. Wpływ na zaburzenia laktacji mogą mieć pewne choroby matki, powodujące zmniejszenie ilości produkowanego mleka (np. czasami insulinooporność, zaburzenia hormonalne, rak piersi, operacje piersi), czy przyjmowanie niektórych leków.
Nieodwracalny, rzeczywisty niedobór pokarmu
czasem matki mające niedobór pokarmu karmią dzieci mieszanie, podając im każdą wyprodukowaną ilość własnego mleka. Jednak dość często w takich sytuacjach główne wyżywienie stanowią substytuty mleka kobiecego.
Problemy dziecka
Kiedy dziecko nie ssie efektywnie piersi, ponieważ nie potrafi lub nie może (choroba, wady rozwojowe) czy też z powodu złej techniki karmienia (zła pozycja matki, zbyt duży wypływ mleka, itd.) – nie opróżnia piersi w sposób dostateczny. Oprócz tego, że może pobierać za mało pokarmu i nie najadać się, to nie stymuluje piersi w odpowiedni sposób do produkcji pokarmu. W takiej sytuacji, jeśli po skorygowaniu techniki karmienia, wyeliminowaniu ewentualnych problemów dziecka karmienie piersią nie będzie efektywne, może się okazać, że regularne dokarmianie będzie potrzebne.
Adopcja dziecka
Coraz częściej słyszy się o przypadkach, gdzie matki adopcyjne lub inne kobiety sprawujące wspólną opiekę nad niemowlęciem, starają się wywołać laktację, aby karmić piersią niebiologiczne dziecko. Wywołanie laktacji jest możliwe pod opieką doradczyni lub konsultantki laktacyjnej. Nie zawsze jednak efekty stymulacji laktacji mogą być wymierne. Karmienie mieszane może okazać się konieczne.
Relaktacja
Niekiedy matki, które zdecydowały się na karmienie sztuczne, po jakimś czasie podejmują próbę relaktacji, np. z powodu pojawienia się alergii u dziecka. Jest to możliwe, ponieważ gruczoły mleczne wyciszają się stopniowo i łatwiej jest je pobudzić do ponownej pracy. Podobnie, jak w przypadku wywołania laktacji, piersi mogą jednak nie wyprodukować mleka na poziomie zaspokajającym potrzeby dziecka. Wówczas pozostaje karmienie mieszane.
W jaki sposób dokarmiać?
Sposób dokarmiania (karmienia) będzie zależał od indywidualnej sytuacji matki i dziecka, bo każda para jest inna. Zazwyczaj matki kierują się dobrem dziecka, niemniej ich własne potrzeby, umiejętności i wygoda mogą mieć też znaczący wpływ na wybór sposobu dokarmiania.
Niektóre próbują dokarmiać niemowlę w sposób alternatywny, szczególnie wtedy, gdy planują w przyszłości karmić bezpośrednio z piersi. Na przykład niektóre matki adopcyjne podają dziecku pokarm sztuczny przy pomocy systemu wspomagania laktacji (SNS). Później stopniowo, w miarę wystymulowania laktacji, zamieniają mleczną mieszankę na własny pokarm.
Prawdopodobnie zdecydowana większość mam dokarmia dzieci preparatami przeznaczenia medycznego podając je po prostu butelką.
Źródła:
- “Komunikat w zakresie karmienia piersią jako wzorcowego sposobu żywienia niemowląt oraz preparatów zastępujących mleko kobiece (sztucznych mieszanek)”, www2.mz.gov.pl
- “Przeciwwskazania i kontrowersje”, www.kobiety.med.pl/cnol
- “Uzasadnione medyczne wskazania do stosowania substytutów mleka kobiecego”, Urszula Bernatowicz – Łojko, www.bankmleka.pl
- “W jakich sytuacjach należy w pierwszym półroczu życia dziecka karmionego piersią wprowadzić mleko modyfikowane?”, www.mp.pl/pytania
- “Metody dokarmiania dzieci karmionych piersią”, www.kobiety.med.pl/cnol
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z zasobów Pixabay.com.
